Od lat czterdziestych XVIII w. zaczął się upowszechniać w Europie odrębny gatunek grafik, które nazywano widokami optycznymi lub widokami perpektywicznymi. Grafiki projektowano i wykonywano w odpowiedni sposób, aby służyły do oglądania przez specjalnie do tego celu skonstruowane urządzenian optyczne, które obecnie przyjęło się nazywać zograscopami.
Ryciny optyczne pojawiły się po raz pierwszy w Londynie, a szczyt popularności tego gatunku grafik przypadł na połowę XVIII w. W początkowym okresie najpopularniejszą tematyką, jaka pojawiła się na wspomnianych rycinach były sceny biblijne. Z czasem dominującym motywem stały się widoki miast, portów, obiektów architektoniznych, kościołów oraz wnętrz pałacowych i sakralnych.
Drugim popularnym motywem pojawiającym się na rycinach optycznych były założenia ogrodowe lub ogrodowo-pałacowe. Kolejnym motywem często pojawiajacym sie na grafikach perpektywicznych były wątki związane z morzem. Innym intersującym typem wspomnianych rycin są egzemplarze przedstawiające scenografie operowe i teatralne, sceny rodzajowe i wydarzenia historyczne. Na uwagę zasługuje szczególny typ grafik przedstawiający widoki miast i obiektów architektonicznych, na których okna budynków zostały podklejone papierem pomalowanym farbami, co przy podświetleniu rycin daje oglądającemu je widzowi wrażenie podziwiania nocnych widoków, gdzie w oknach domów, kamienic i pałaców palą się światła.
Na wystawie prezentujemy kolekcję rycin optycznych państwa Joanny Sidorczak-Heinsohn i Gunnara Heinsohna, w której znajdują się obiekty przedstawiające miasta znajdujące się w granicach Rzeczpospolitej Polskiej oraz widoki miast europejskich. W kolekcji grafik liczną grupę stanowią także obiekty związane z tematyką morską oraz grafiki przedstwiające popularne w XVIII wieku założenia ogrodowe. Prezentujemy również cztery niezwykłe ryciny optyczne, na których okna budynków zostały podklejone papierem malowanym farbami w ten sposób, że podświetlone grafiki sprawiają u oglądających wrażenie podziwiania wybranych obiektów i scen rodzajowych o zmierzchu lub w nocy poprzez efekt palących się w domach świateł.
Muzeum Stanisława Staszica w Pile
ul. Browarna 18, 64-920 Piła
tel. 67 213 15 67, kom. +48 798898001
biuro@muzeumstaszica.pl