Wojenny dziennik dziewczynki

Piete Kuhr (Jo Mihaly), "...znów się tam spotkamy!". Wojenny dziennik dziewczynki 1914-1918, tłum. Joanna Kościelnik-Mańczak i Wiesława Szczygieł, Piła: Muzeum Stanisława Staszica, 2017; s. 400, il.; ISBN 978-83-933968-9-0; cena 44 zł

Piete Kuhr (1902-1989), pseudonim artystyczny - Jo Mihaly, urodzona w Pile tancerka, pisarka, działaczka polityczna, antyfaszystka. W sierpniu 1914 roku, mając 12 lat, zaczęła prowadzić wojenny dziennik, który pisała do 29 listopada 1918 roku.

"Pomagając babci w dworcowej kantynie Czerwonego Krzyża, obserwowała wojskowe transporty żołnierzy, jeńców, rannych i uchodźców. Słuchała, czytała gazety, toczyła rozmowy, odwiedzała lazarety i cmentarze. Kiedy fetowano sukcesy i wznoszono modły za zwycięstwo, w niej rodziły się wątpliwości. No bo iluż narodom Bóg może zapewnić zwycięstwo?. Gdzie podzieją się uchodźcy? Kto nakarmi tysiące sierot? Jak mają żyć tak straszliwie okaleczeni żołnierze? Gdzie znika patriotyzm, gdy ojczyzna sięga po naszego syna? Cierpiała, myśląc o setkach tysięcy poległych żołnierzy, wszystkich, swoich i wroga. O zabitych zwierzętach, zbombardowanych miastach, o skazanej na zagładę ziemi".