Fotografia i zmysły. Uwodzić, zwodzić, dotykać.
Spotkanie z historyczką sztuki dr Dorotą Łuczak - UAM.
Muzeum S. Staszica w Pile
4.07.2024 (czwartek), godz. 18.00
ul. Browarna 18
Prekursorzy fotografii nazywali obiektyw aparatu mechanicznym okiem, które wolne jest od psychofizjologicznych uwarunkowań ludzkiego widzenia. Mechaniczne oko miało widzieć dokładniej i pewniej, dostrzegać to, co dla ludzkiego, gołego oka pozostawało niewidoczne i niedostępne. W ten sposób fotografia stała się idealnym narzędziem wzrokocentryzmu, kultury, która uprzywilejowuje widzenie w zdobywaniu wiedzy i poznawaniu świata. Fotografia od zawsze zwodziła iluzją możliwości zobaczenia tego, co miało znaleźć się przed obiektywem aparatu. Uwodziła zarówno swoją atrakcyjną widzialnością obrazową, kolorowymi widokami odległych krain, jak i pokazując ponętne ciała dostępne dla wojerystycznego spojrzenia obserwatora. Wydaje się zatem, że splot fotografii i wzroku nie tylko jest nierozerwalny, ale w sposób nieodzowny dominuje w refleksji nad fotografią.
W zaproponowanym wykładzie zamierzam z jednej strony przyjrzeć się źródłom tego splotu, z drugiej natomiast zaproponować alternatywny namysł nad fotografią i zmysłami. Zasadniczym tematem spotkania stanie się relacja pomiędzy fotografią i zmysłem dotyku. Dotykiem pokazywanym przez fotografki i fotografów, który znosi dominację wojerystycznego spojrzenia; ale także dotykaniem samej fotografii. Fotografia bowiem nie tylko jest obrazem reprezentującym wizerunki, ale pozostaje również obiektem materialnym, namacalnym, bez względu na to, czy mówimy o dziewiętnastowiecznej dagerotypii, czy współczesnych zdjęciach w telefonie komórkowym.
dr Dorota Łuczak Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
Dorota Łuczak – doktora historii sztuki, adiunktka w Instytucie Historii Sztuki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, redaktorka czasopisma "Artium Quaestiones". Stypendystka Corbridge Trust (Cambridge University), Rządu Francuskiego, Stiftung Preussischer Kulturbesitz, Fundacji Lanckorońskich. W swoich badaniach zajmuje się przede wszystkim historią i teorią fotografii XX i XXI wieku, w tym między innymi fotografią naukową. Jest autorką monografii Foto-oko. Wizja fotograficzna wobec okularocentryzmu w sztuce I połowy XX wieku, oraz współautorką monumentalnej, pierwszej antologii polskich tekstów o fotografii Polscy fotografowie, krytycy i teoretycy o fotografii 1839-1989. Publikowała teksty na temat sztuki i fotografii nowoczesnej oraz współczesnej w monografiach i katalogach wystaw, a także na łamach prestiżowych czasopism, takich jak: "History of Photography", "Artium Quaestiones", "Sztuka i Dokumentacja", "Porównania", "Kwartalnik Fotografia".