Stasziciada Pilska 2016 - koncert chóru kameralnego Cantores Minores Wratislavienses
06 listopada 2016
Muzeum Stanisława Staszica w Pile zaprasza na koncert chóru kameralnego Cantores Minores Wratislavienses pod kierownictwem Piotra Karpety. W programie utwory Józefa Elsnera, kompozytora z którym Staszic współpracował przy organizacji wyższego szkolnictwa muzycznego, który dedykował Staszicowi jeden ze swoich utworów i którego muzykę grano podczas pogrzebu Staszica. Więcej informacji w załączniku. Relacja z koncertu - fot. W. Beszterda.
Józef Elsner (1769-1854), kompozytor, pedagog, nauczyciel Chopina, członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Warszawie, którego Staszic był prezesem. Autor muzyki do wielu oper (m.in. Leszek Biały, Król Łokietek, Jagiełło w Tenczynie), utworów fortepianowych, pieśni, mszy, kantat, oratoriów. Założyciel Towarzystwa Przyjaciół Muzyki Religijnej i Narodowej.
W epoce Królestwa Polskiego Elsner współpracował ze Staszicem w zakresie organizacji wyższego szkolnictwa muzycznego i teatralnego. Staszic był wtedy zastępcą ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego oraz dyrektorem Wydziału Przemysłu i Kunsztów w resorcie spraw wewnętrznych – z obu tych urzędów nadzorował szkolnictwo ogólne i zawodowe, w tym artystyczne. W Sumariuszu moich utworów muzycznych Elsner eksponował rolę i zasługi Staszica w organizacji Konserwatorium, którego sam był rektorem. W jego dorobku kompozytorskim jest utwór dedykowany Staszicowi: „Kantata z wierszem polskim, przypisana ministrowi Staszicowi, na 5 głosów wraz z pięciogłosowym kanonem dla użytku Szkoły Muzycznej Konserwatorium, bez towarzyszenia” (zapis nutowy niezachowany). Na mszę żałobną podczas pogrzebu Staszica Elsner skomponował Requiem na chór męski, które wykonano pod jego dyrekcją w kościele na Bielanach (prawdopodobnie ten utwór został później rozbudowany o towarzyszenie instrumentów i dedykowany pamięci Aleksandra I). We wspomnianym wyżej Sumariuszu Elsner pozostawił o Staszicu piękne wspomnienie, pisząc m.in.: „testamentem swoim dość silnie i oczywiście dowiódł, ile z wysokiego stanowiska drogim i szacownym mu było dobro i pomyślność ludzi i kraju! Jakoż między innymi dobrodziejstwami rozdarował ogromne posiadłości swoje pomiędzy włościan […], a pozostały swój majątek obrócił na wieczyste fundacje, dobro ich mające na celu. Rzadkie to i niespodziewane zdarzenie nie tylko w Polsce, ale i w innych krajach! Czyż potrzebuję więcej powiedzieć o charakterze uczciwego i niezapomnianego człowieka? Czyny jego przemawiają dowodnie, aby przeświadczyć potomność, jakie pamiątki pragnął zostawić nauce i sztukom pięknym”.
Cantores Minores Wratislavienses jest jednym z trzech zespołów działających w ramach Wrocławskich Kameralistów – instytucji kultury Gminy Wrocław. Chór został założony przez Edmunda Kajdasza w 1966 roku (w tym roku obchodzi jubileusz 50-lecia). Pod kierunkiem obecnego dyrygenta Piotra Karpety (od 1991) chór został zmniejszony do 18 śpiewaków, by móc zgodnie z aktualnymi tendencjami wykonawczymi prezentować muzykę dawnych epok.
Artyści zespołu występują także w mniejszych składach, od 4 do 12 osób, współpracują z innymi zespołami w Polsce i za granicą, a także występują jako soliści. Repertuar zespołu liczący ponad 800 pozycji obejmuje całą muzykę Europy od średniowiecza po muzykę współczesną.
Zespół dał już ponad 2500 koncertów, dokonał ponad 100 nagrań radiowych, telewizyjnych i płytowych (ponad 40 płyt), występował na licznych festiwalach (m.in. 36 razy na festiwalu Wratislavia Cantans). Podczas swych podróży zagranicznych odwiedził większość krajów Europy, a także Izrael, Turcję, Gruzję, Armenię, Azerbejdżan i Meksyk. Nagrana w 2007 roku płyta z cyklu Musica Claromontana (vol. 21 z utworami Józefa Elsnera) otrzymała nominację do nagrody Fryderyk 2007. Zespół brał udział w nagraniu jeszcze kilku innych płyt z tego cyklu z utworami Elsnera. W ostatnich latach zespół wystąpił m.in. na festiwalach Warszawska Jesień, Gaude Mater, Musica Polonica Nova, Legnica Cantat, World Music Days i nagrał kolejne płyty (w 2013 utwory chóralne Rafała Augustyna). Od 2014 roku realizuje projekt Bibliotheca Rudolphina (prezentacja XVII-wiecznych zbiorów muzycznych ks. Jerzego Rudolfa).
Piotr Karpeta ukończył Akademię Muzyczną w Katowicach, gdzie pracował później jako asystent. Przez 10 lat był chórmistrzem w Filharmonii Opolskiej, przygotowując kilkadziesiąt programów koncertowych oraz nagrań. Od 1991 roku jest dyrektorem Wrocławskich Kameralistów, prowadzi chór Cantores Minores Wratislavienses. Jest współzałożycielem i solistą zespołu Ars Cantus oraz Chóru Męskiego Cerkwi Prawosławnej św. św. Cyryla i Metodego we Wrocławiu Oktoich. Występował jako dyrygent i śpiewak w ponad 20 krajach świata, brał udział w wielu programach zarejestrowanych przez Polskie Radio i Telewizję Polską oraz w kilkudziesięciu nagraniach płytowych.
